جهان مجازی و واقعیات ما

اواخر هزاره دوم میلادی رویدادهای بزرگی، چشم انداز اجتماعی زندگی انسان را دگرگون ساخته‏اند.  انقلاب تکنولوژی اطلاعات که بنیان مادی و انسانی جوامع بشری را بازسازی کرده است،  را می‏توان مهمترین این رویدادها دانست. تکنولوژی‏های نوین ارتباطات و اطلاعات، اکنون وضعیتی را ایجاد نموده‏اند که در آن بنیان‏های اساسی زندگی یعنی مکان و زمان به شدت دستخوش تغییر و فشردگی شده،  بعد " دمکراتیک " ارتباطات جهانی تقویت  گشته و نظریه های انتقادنگر گذشته، تضعیف شده اند.از ویژگیهای شرایط نوین، روند رو به رشد توانایی و استفاده از فن‏آوری‏های  اطلاعاتی و ارتباطی در ابعاد اقتصادی، سیاسی و فرهنگی حیات  جهانی می باشد و این نکته بیانگر آن است که یک تغییر بنیادین در حال تحقق است و آن گذار از" جامعه  صنعتی " به "جامعه اطلاعات بنیان "  است. پیدایی و پیشرفت " اینترنت "  درایجاد این شرایط گذار  نقش مهمی داشته است و این نشانه آغاز یک هستی جدید است که در کنار جهان واقعی شاهد ظهور جهان دومی هستیم که از آن با عنوان  "جهان مجازی " یاد می‏شود و می توان آن را "جهان شبکه‏ای"، نیز نامید. این به معنای شکل گیری یک نظم نوین اجتماعی است که با مرز شکنی های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی،  نوعی بی‏نظمی فرا ـ اجتماعی را تداعی می‏کند. سرمایه‏گذاری‏های فزاینده برای تقویت و گسترش ابزار ارتباطی و اطلاعاتی ، از چشم انداز غلبة این ”  فضای مجازی “  بر“فضای واقعی “ خبر می‏دهند. به نحوی که احتمالا در آینده نزدیک شاهد آن خواهیم بود که " فضای مجازی " برآمده از فناوری‏های اطلاعاتی وارتباطی، به " عرصة اصلی " تعاملات اجتماعی در سطوح و ابعاد مختلف تبدیل شود. بر این مبنا، جهانی شدن به مرحله‏ای از کمال دست یافته که می‏توان از آن با نام ”    پسا جهانی شدن “ یاد کرد. وضعیتی که در آن تمام کنشهای خرد و کلان در قالب یک " جهان نظام اطلاعاتی وارتباطی "  انجام می‏شود و دارای تاثیر متقابل هستند. بدین ترتیب کنشهای محلی و خرد،  مستقل از کنشهای فراملی نخواهند بود و از آنها تاثیر می‏پذیرند. منبع :    

   سیدنورالدین رضوی زاده ـ جهان مجازی و واقعیات ما – دانشگاه علا مه طباطبائی ، مرکز پژوهشهای ارتباطات و  شورای عالی اطلاع رسانی، سمینار میان منطقه ای کشورهای آسیای مرکزی - غربی اطلاعاتی – شهریور 1382